گلگت-بلتستان
گلگت-بلتستان که پیشتر با نام مناطق شمالی شناخته میشد، از شمالی ترین تقسیمات سیاسی تحت کنترل پاکستان است.
این منطقه از غرب با استان پاکستانی خیبر پختونخوا، در شمال با دالان واخان افغانستان، در شرق و شمال شرق با ناحیه سینکیانگ چین، در جنوب غرب با ناحیه کشمیر آزادتحت کنترل پاکستان، در جنوب شرق هم با ایالت هندیجامو و کشمیر هم مرز است.
این ناحیه به همراه دو ناحیه دیگر، منطقه مورد مناقشه کشمیر را تشکیل میدادند که سبب درگیریهایی میان هند و پاکستان از زمان استقلال این دو کشور و چندپارگی هند در ۱۹۴۷ است.
بلتستان یکی از مناطق شمال پاکستان و از لحاظ مساحت سرزمینی بسیار گستردهاست که در سرزمین لَداخ در مرز هندوستان افتاده و همسایه منطقه خودمختار سین کیانگ جمهوری خلق چیناست.
بخشی از آن نیز در منطقه مورد مناقشه جامو و کشمیر قرار گرفته که در کنترل هندوستان است. بیشتر مردم این منطقه به بلتی، از گویشهای زبان لداخی سخن میگویند که خود گونهای از زبان تبتیاست.
بلتستان منطقهای کوهستانی است که در رشتهکوهقراقروم گرفته و قلههای کی۲ (۸۶۱۱ متر دومین قله مرتفع دنیا) و گاشربروم ۱ (۸۰۴۷ متر) در آن قرار گرفتهاند و میانگین ارتفاع آن ۳٬۳۵۰ متر است.
گِلگِت از شهرهای پاکستان و مرکز منطقه گلگت-بَلتستان است و بیش از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و بلندی آن از سطح دریا ۱۵۰۰ متر است. این شهر در دوران باستان سارگین نام داشت و بعداً گِلِت نامیده شد که مردم محل هنوز از این نام استفاده میکنند.
شهر گلگت به همراه شهرهای اسکاردو، اسکولی پایگاههای اصلی کوهنوردان به کوهستانهای قراقروم و قلههایهیمالیا بهشمار میآید. شهر گلگت در درهای نسبتاً تنگ قرار دارد و کنار رودخانه است و بازاری کوچک هم آنجا موجود است. این منطقه دارای چندین رودخانه، پانزده دریاچه و پنج چشمه آب گرم است.
آب این چشمهها برای تندرستی و بهداشت مفید تلقی میشود. محصولات مهم آن میوههای خشک (از قبیل کشمش) است و چرم حیوانات و پشم گوسفندان هم در این منطقه بدست میآید.
مناطق توریستی و زیبای زیادی در گلگت-بلتستان وجود دار که چندین از انها به زیل است.
1. وادی نالتر
وادی نالتر به دلیل رنگارنگی دریاچه ها مشهور است. این وادی در فاصله اندکی از شهر گیلگت واقع است. با طعم ترین سیب زمینی جهان در این وادی کاشت می شود. با پوشش درختان کاج این وادی همچون گوشه ای از این جهان به نظر نمی رسد.
2. رسورت شانگریلا» کمال زیبایی طبیعت
در انتهای شمال پاکستان شهر اسکردو در منطقه گیلگت-بلتستان واقع است. این شهر مظهر زیبایی، آرامش و سکوت است. پس از گذر از پل چوبی ساخته شده بر روی رود سند به شانگریلا، بهشت گردشگران خواهید رسید. شنگریلا یکی از جاذبه های گردشگری مشهور در شهر اسکردو است. رستوران شانگریلا در داخل یک هواپیما قرار دارد.
3. وادی گوجال» نقطه ای که پاکستان آغاز می شود
وادی گوجال در مرز چین و افغانستان قرار دارد. این وادی در نقطه خنجراب در مرز چین به پایان می رسد. این وادی در ارتفاع ۵۰۰۰ متری از سطح دریا واقع است و سراسر سال پوشیده از برف است. در شمال غرب این وادی منطقه چیپورسان قرار دارد که با منطقه واخان افغانستان هم مرز است.
جاده قراقروم که پاکستان را به کشور چین متصل می کند، از این وادی می گذرد.
4. فلات دیوسایی» جهان رؤیاها
فلات دیوسایی در میان رشته کوه های قراقروم و هیمالایا واقع شده است و ارتفاع هیچ نقطه ای از آن کمتر ۴۰۰۰ متر از سطح دریا نیست.
این منطقه هشت ماه از سال پوشیده از برف است. فلات دیوسایی میزبان طیف گسترده ای از گل ها، مناظر و رنگ ها است. لیکن حتی یک درخت هم در این فلات که ۳۰۰۰ کیلومتر مربع را در بر می گیرد، یافت نمی شود. دریاچه شیوسر در این فلات قرار گرفته است. این یکی از مرتفع ترین دریاچه های جهان است. آب های ژرف آبی، کوه های پوشیده از برف و گل های وحشی چنان مناظری را در تابستان می آفریند که انسان در شگرف می ماند و آرزو خواهد کرد عمر خود را در آنجا بگذراند.