سازمان همکاری اقتصادی (اکو): سمبل همکاری سران ایران، پاکستان و ترکیه

سازمان همکاری اقتصادی (اکو) یک سازمان بین دولتی سیاسی و اقتصادی اوراسیا که در سال 1985 در تهران توسط سران ایران، پاکستان و ترکیه تاسیس شده است.

 سازمان همکاری اقتصادی (اکو) یک سازمان بین دولتی سیاسی و اقتصادی اوراسیا که در سال 1985 در تهران توسط سران ایران، پاکستان و ترکیه تاسیس شده است.

این برنامه یک پلت فرم درباره راه های بهبود توسعه و ترویج فرصت های تجاری و سرمایه گذاری مورد بحث قرار می دهد. اکو سازمانی موقت تحت منشور سازمان ملل است.

هدف از تاسیس این سازمان، ایجاد بازاری واحد برای کالاها و خدماتی بسیار شبیه به اتحادیه اروپا است. دبیرخانه اکو و بخش فرهنگی آن در تهران، دفتر اقتصادی آن در ترکیه و دفتر علمی آن در پاکستان واقع شده است.

ماهیت اکو این است که این سازمان عمدتا متشکل از کشورهایی با اکثریت مسلمان است چراکه به عنوان بلوک تجاری برای کشورهای آسیای مرکزی است که از طریق ایران به خلیج فارس، از طریق ترکیه به دریای مدیترانه و از طریق پاکستان به دریای عربی متصل می شود.

چارچوب فعلی اکو عمدتا خود را در قالب توافقنامه های دوجانبه و مکانیزم های داوری بین کشورهای مستقل و کشورهای کاملا با اقتدار ارائه می دهد. این چارچوب شامل منطقه کشاورزی تاریخی یکپارچه دره فرغانه است که مجوزی برای تجارت و محصولات مشترک کشاورزی در منطقه مرزی قیرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان اعطا می کند.

توافقنامه تجارت آزاد بین ملت های صنعتی ایران و ترکیه در سال 2017 امضا شده است. به این ترتیب توافقنامه تجارت آزاد پاکستان-ترکیه هم امضا شده است. پاکستان موافقتامه ی تجارت آزاد با هر دو کشور ایران و افغانستان امضا کرده است. سپس سران ایران، پاکستان و ترکیه باهم به توافق فعالیت های اقتصادی رسیده اند.

در روند پیاده سازی است و در حال حاضر عمدتا تجارت افغانسان از طریق پاکستان انجام می شود و توافقنامه تجارت ترانزیت افغانستان-پاکستان برای تسهیل تجارت کالا و خدمات برای آسیای مرکزی از طریق دو کشور پاکستان و افغانستان نیز امضا شده است.

همکاری های بیشتر میان اعضا در قالب خط لوله ی گاز ایران-پاکستان نیز مانند خط لوله ی ترکمنستان-افغانستان-پاکستان طرح ریزی شده است. علاوه بر خط لوله پرشین برنامه ریزی شده، در حال حاضر خطوط لوله ی گاز خط لوله تبریز-آنکارا را شامل می شود.

این خطوط علاوه بر خطوط انتقال نفت و گاز از کشورهای آسیای مرکزی با منابع غنی معدنی و کشاورزی مانند قزاقستان و ترکمنستان که تحت جریان ایران، پاکستان و ترکیه است که تکمیل کننده ی صنعتی سازی می باشد.

برخی از اهداف و قواعد همکاری سازمان همکاری نهای شده در جلسه سران ایران، پاکستان و ترکیه و دیگران

·        توسعه ی اقتصادی با دوام کشورهای عضو

·        برطرف سازی مترقی مرزهای تجاری و ارتقای تجارت فرامنطقه ای، برجسته سازی نقش منطقه ی اکو در رشد تجارت جهانی، ادغام تدریجی اقتصادهای کشورهای عضو با اقتصاد جهانی؛

·        توسعه ی حمل و نقل و اتصال زیرساخت های ارتباطی کشورهای عضو با یکدیگر و با جهان خارج؛

·        آزادساری اقتصادی و خصوصی سازی؛

·        بهره برداری موثر از پتانسیل های کشاورزی و صنعتی منطقه ی اکو.

·        همکاری منطقه ای برای کنترل مواد مخدر، محافظت محیطی و اکولوژیکی و گسترش اتحادهای فرهنگی و تاریخی مابین ملل منطقه ی اکو،

·        تحقق استراتژی همکاری اقتصادی و مبادله در زمینه های آموزشی، علمی، فنی و فرهنگی